Witamina K2 należy do witamin z grupy K. Odpowiada więc za prawidłową krzepliwość krwi i do niedawna przypisywano jej głównie tę jedną właściwość. Jednak najnowsze badania wykazują, iż jest ona odpowiedzialna za szereg procesów zachodzących w organizmie człowieka. Jakie tak naprawdę ma więc działanie?
Właściwości witaminy K2
Oczywiście stwierdzenie, że witamina K2 wpływa na procesy krzepnięcia krwi, jest jak najbardziej słuszne – wraz z pozostałymi substancjami z tej grupy, czyli K1 i K3, bierze udział w syntezie białek, co wpływa na krzepliwość. Wyniki przeprowadzonych badań pozwalają jednak stwierdzić, że oprócz tego, przyczynia się ona do utrzymania zdrowych kości i do zapobiegania osteoporozie.
Brak witaminy K2 powoduje dezaktywację podstawowego budulca kośćca, czyli osteokalcyny, która zatraca zdolność wiązania wapnia. Prawidłowy poziom witaminy K2 jest zatem ważny zwłaszcza dla kobiet powyżej 50. roku życia, czyli w okresie największego ryzyka zachorowania na osteoporozę. Co więcej, jej obecność w organizmie pozwala przeciwdziałać zwapnieniom blaszek miażdżycowych i rozwojowi różnych schorzeń układu krwionośnego. Uważa się, że w pewnym stopniu witaminie K2 można również przypisać spory wpływ na zahamowanie rozrostu mutagennych komórek nowotworowych – zwłaszcza w przypadku raka wątroby.
Występowanie witaminy K
Witamina K2 jest produkowana przez drobnoustroje znajdujące się w jelitach, zwłaszcza w jelicie czczym i krętym. Spożywane pokarmy nie są w stanie dostarczyć większych ilości tej substancji. Źródłem witaminy są między innymi żółte sery, otrzymywane w wyniku fermentacji bakteryjnej oraz mięso. Witaminę K2 można jednak dostarczyć do organizmu poprzez spożycie produktów stanowiących źródło samej witaminy K, ponieważ na etapie wchłaniania ulega ona przekształceniu w jej inne odmiany. Zaleca się więc regularnie jeść:
- szpinak,
- sałatę,
- kapustę,
- mleko,
- produkty zbożowe,
- olej sojowy,
- owoce.
Niedobór witaminy K2
Niedobór witaminy K2 może powodować nadmierną łamliwość kości. Do niedawna sądzono, że mocne kości są efektem optymalnej ilości witaminy D. Najnowsze badania dowodzą, że sama witamina D nie wystarczy – do prawidłowego przyswajania wapnia niezbędna jest także witamina z grupy K.
Największym zagrożeniem osteoporozą i łamliwością kości dotknięte są kobiety w okresie menopauzy, dlatego zwłaszcza one powinny zadbać o odpowiednią suplementację. Co więcej, u osób ze zdiagnozowanym złamaniem kości szyjki udowej, badania wykazują z reguły znacznie obniżony poziom witaminy K2. Zasada ta dotyczy także dzieci, u których kościec naturalnie wzrasta – witamina K2 pomaga zadbać o jego prawidłową mineralizację. Często dzieci i młodzież trafiająca do ambulatorium ze złamaniami wykazywała obniżony poziom tej witaminy.
Niedobór witaminy K2 objawia się często występowaniem regularnych krwawień z dziąseł i słabym gojeniem się ran. Według najnowszych analiz, istnieje spore prawdopodobieństwo, że jej niski poziom w sposób znaczący wpływa na proces wapnienia żył i tętnic – zwłaszcza u osób cierpiących na chorobę wieńcową – co z kolei grozi ryzykiem wystąpienia nadciśnienia tętniczego, zawałów niedokrwiennych serca, jak również niedokrwiennych udarów mózgu.
Nadmiar witaminy K2
Jak dotąd nie opracowano badań dotyczących objawów nadmiaru witaminy K2 w organizmie człowieka. Szacuje się, że zalecana dzienna dawka to ok. 55-65 µg (dotyczy ona wszystkich witamin z grupy K), jednak jej przekroczenie nie wywołuje działań niepożądanych.
Tylko trzeba pamiętać, że nie każdy żółty ser to źródło witaminy K. W Polsce rzadko sprzedaje się sery długo dojrzewające, większość to produkty wręcz przemysłowe, a nie przeznaczone do jedzenia. Trzeba o tym pamiętać, jak się wybiera, bo choć różnica w cenie może być spora to jednak lepiej nie jeść papy.