Witamina D3, popularnie nazywana witaminą słońca, jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Od jej odpowiedniego poziomu zależy gęstość kości, ale i odpowiedni stan zębów. Coraz częściej lekarze podkreślają, że niedobór witaminy D3 wpływa zarówno na samopoczucie, jak i na trudności z utrzymaniem odpowiedniej wagi. Co w praktyce oznacza brak witaminy D3 i czy jej nadmiar może być groźny dla zdrowia?
Do czego człowiekowi jest potrzebna witamina D3?
Odpowiedni poziom witaminy D3 należy zapewnić przede wszystkim dzieciom, ze względu na ich szybki wzrost. Zbyt niski poziom witaminy D3 może doprowadzić do krzywicy, ale jednocześnie zmniejsza gęstość kości, prowadząc do częstych złamań. Dzieci cierpiące na niedobór witaminy D3 wolniej się rozwijają, co można zaobserwować głównie przez upośledzony rozwój tkanki kostnej oraz mięśniowej.
Brak witaminy D3 jest szczególnie groźny na etapie życia płodowego. Jej niedobór może doprowadzić do powstawania wad rozwojowych, upośledza rozwój mózgu oraz niektórych narządów. Dziecko, które w życiu płodowym otrzymywało zbyt mało witaminy D, po urodzeniu może mieć groźne dla zdrowia wady układu kostnego. Niedobory witaminy D3 bywają groźne także dla osób dorosłych, u których witamina odpowiada nie tylko za stan kości czy mięśni. Niedobór witaminy D kojarzony jest także ze zbyt wysoką wagą, wahaniami nastrojów, ale również ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na choroby nowotworowe i autoimmunologiczne.
Objawy niedoboru witaminy D3
Najczęściej niedobór witaminy D3 można rozpoznać po stanie kości czy pogorszeniu stanu uzębienia. Inne objawy niedoboru witaminy D3 to m.in. gorsze samopoczucie, problemy z układem nerwowym, utrata apetytu, bezsenność czy pogorszenie widzenia. Brak witaminy D3 u dzieci kojarzy się z krzywicą, u dorosłych – z osteoporozą i z rozmiękczaniem kości. Brak witaminy D3 to również zwiększone ryzyko zachorowania na otyłość, cukrzycę, choroby autoimmunologiczne czy niektóre nowotwory. Przy braku witaminy D mówi się także o przyspieszonym procesie starzenia.
Nadmiar witaminy D równie groźny dla zdrowia
Niektóre z objawów, jakie powoduje nadmiar witaminy D3, nie są kojarzone z brakiem tego składnika. Brak apetytu, nudności przy jednoczesnym zwiększonym pragnieniu, biegunka, wymioty czy świąd skóry najczęściej kojarzy się z problemami ze strony układu pokarmowego. Tymczasem są to także objawy chorób, na jakie można zachorować, jeśli stosuje się suplementację witaminy D3, uzupełnia dietę w produkty bogate w witaminę oraz odpowiednio długo wystawia ciało na działanie promieni słonecznych.
To właśnie korzystanie ze słonecznych kąpieli wpływa najkorzystniej na uzupełnienie niedoborów witaminy D3. Z tego powodu stosowanie suplementacji latem, gdy świeci słońce, może doprowadzić do nadmiernego nagromadzenia witaminy w organizmie. Przedawkowanie witaminy D3 jest groźne, ponieważ skutkuje odkładaniem wapnia w okolicach serca, ale również w nerkach, prowadząc do powstawania kamicy nerkowej.
Jak uzupełnić niedobory witaminy D?
Najprostszym sposobem na uzupełnienie niedoborów witaminy D3 jest sięgnięcie po preparaty z witaminą D3, przy czym preparaty te należy przyjmować sezonowo (jesienią i zimą) i w dawce równej co najmniej 1000 jednostek.
Witaminę D3 można znaleźć także w produktach spożywczych, jednak jest jej tam mało. Można ją znaleźć w rybach, a dzienna dawka (równa 1000 jednostek) oznacza konieczność zjedzenia w ciągu dnia 660 g makreli czy 100 g węgorza. Witaminę D3 teoretycznie można również znaleźć w nabiale – zalecana dzienna dawka witaminy znajduje się w 20 jajach, 80 litrach mleka czy kilku kilogramach sera żółtego.