Tradycyjnie niedobór witaminy D jest leczony u dzieci, które muszą przyjmować preparaty wzbogacone o tę witaminę, ze względu na szybki rozwój organizmu. Witamina D odpowiedzialna jest za rozwój kości, ale jednocześnie jej niedobór może skutkować u osób starszych osteoporozą. Dlaczego witamina D jest tak ważna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu nie tylko dzieci, ale i osób dorosłych?
Skąd się bierze witamina D
Odpowiedni poziom tej witaminy odpowiada za mocne kości i zęby, wpływa również na układ krążenia oraz funkcjonowanie wybranych narządów. Zwykle brak witaminy D jest leczony u dzieci, jednak coraz częściej lekarze podkreślają, że sezonowo także mieszkańcy Polski, ze względu na słaby dostęp do słońca, powinni uzupełniać swoją dietę o suplementy zawierające witaminę D3.
Przyjmuje się, że dzienną dawkę tej witaminy można sobie zapewnić korzystając ze słońca – wystarczy jedynie dwudziestominutowy spacer przy słonecznej pogodzie, aby organizm zaczął ja produkować. Jednak nakładanie kremów z wysokimi filtrami latem czy mniejsza intensywność promieni słonecznych jesienią i zimą upośledzają organizm w możliwości samodzielnej produkcji witaminy.
Za co odpowiada witamina D
Warto jednak pamiętać, że dla organizmu niedobór witaminy D jest tak samo szkodliwy, jak jej nadmiar. Niedobór wpływa na samopoczucie, które może być zbliżone do stanów depresyjnych. Suplementację witaminą D zaleca się także osobom, u których zdiagnozowano chorobę Hashimoto.
Można niestety bardzo szybko doprowadzić do zbyt wysokiej dawki witaminy w organizmie. Zwykle dochodzi do tego, gdy pacjenci sięgają po preparaty z dużą zawartością witaminy w miesiącach, gdy korzystają ze słońca. Nadmierna ilość witaminy odkłada się w postaci wapnia w organach, głównie w okolicach serca, w tętnicach i w nerkach, prowadząc do powstania chorób układu krążenia oraz zwiększając ryzyko zachorowania na kamicę nerkową. U płodu nadmiar witaminy może prowadzić do zmian chorobowych w jego organizmie.
Z drugiej strony niedobór witaminy D sprzyja powstawaniu otyłości, powstawania chorób autoimmunologicznych oraz zwiększa ryzyko zachorowania na niektóre rodzaje nowotworów. Zbyt niski poziom witaminy D przyspiesza także proces starzenia organizmu.
Suplementacja i dieta na brak witaminy D
Najważniejszą metodą na uzupełnienie poziomu witaminy D w organizmie jest suplementacja, która w niektórych przypadkach powinna trwać przez kilka miesięcy (w Polsce – od października do kwietna). U osób zdrowych wystarcza witamina D w dawce 1000 jednostek – taką dawkę powinni profilaktycznie przyjmować także seniorzy powyżej 65. roku życia. Wyższe dawki są wskazane, gdy u pacjenta zostanie zdiagnozowany problem z układem kostnym (m.in. krzywica u dzieci czy zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforowej u dorosłych). Ważnym elementem w uzupełnieniu poziomu witaminy D jest również dieta. Niektóre produkty są szczególnie wskazane u osób o niskim poziomie witaminy. Dlatego w diecie powinny się pojawić tłuste ryby morskie, można również sięgnąć po tran z ryb morskich, który jest dość często wzbogacany innymi witaminami. Najwięcej witaminy D zawiera makrela, łosoś, węgorz czy śledź. Bogate w witaminę D są także jaja (głównie żółtka jaj kurzych), ale również nabiał, w szczególności ser żółty. W Polsce można również kupić margaryny oraz jogurty wzbogacone w witaminę D.
Przyswajanie witaminy D może upośledzać picie dużych ilości alkoholu, ale również środki przeczyszczające czy niektóre leki zawierające sterydy. Jednocześnie naturalne źródła witaminy D nie są w stanie zapewnić odpowiedniego poziomu witaminy w organizmie.